DE KUNSTENAAR
Na een opleiding aan de Academie voor Beeldende Kunsten te Rotterdam, begon Elsa
Westland in de jaren zeventig van de vorige eeuw haar praktijk als beeldend kunstenaar in het Zeeuwse Goes. Dat was de start van een eigenzinnig oeuvre...
Elsa Westland over haar werk:
"Mijn werk kenmerkt zich door een enorme diversiteit in technieken, vormen, materialen, formaten. Als ik één sleutelwoord moest kiezen is dat: onderzoek. Dat zet zich voort tot in mijn recente werk, en begon al tijdens mijn academiejaren. (Vakken: boetseren/beeldhouwen, monumentaal en keramiek.) Ik was bijzonder goed in modelleren (figuratief en semi-figuratief) en werkte daarbij net zo gemakkelijk in steen als in klei. Maar in plaats van dit de rest van mijn leven te blijven doen, koos ik voor de uitdaging.
Zo begon ik te spelen met beeldhouwkundige principes als bijvoorbeeld zwaartekracht (kan steen of brons eruit zien alsof het door de wind omhoog getild is?); het verschijnsel sokkels (is een sokkel alleen de drager van een beeld of kan het een gelijkwaardig deel zijn van een geheel ?); en titels (voegt een titel iets toe aan hoe een kunstwerk ervaren wordt?). En altijd het zoeken naar de kern, de oervorm, het wezenlijke.
Na de scheiding van mijn eerste echtgenoot, eind jaren ‘70, verhuisde ik van Goes naar Middelburg. Een zeer productieve periode volgde, waarin naast veel kleiner werk ook grote beelden als Taurus en Cochin ontstonden [Noot: beide staan in Middelburg in de openbare ruimte. - MVE].
In 1984 ontmoette ik mijn tweede echtgenoot, een vakkundig houtdraaier. Opnieuw een vruchtbare periode, waarin ook hout aan het assortiment materialen werd toegevoegd. Na zijn dood, in 1990, ontstond de zevendelige serie houtsculpturen “Woud der Vergetelheid”, gevormd uit stapelingen van restmateriaal en halffabricaten van het houtdraaiwerk. Een sleutelwerk, omdat ik hierin voor het eerst bestaande objecten combineerde tot een nieuw werk.
Ik werk graag in series, waarbij afzonderlijke plastieken elkaar versterken en samen een geheel vormen. Voorbeelden daarvan zijn de series “Principles Reviewed”, in hout en hardsteen, “Domesticated Sculptures”, in hout en marmer, en de hoge zuilen van gedraaid hout. Maar ook nog in mijn meest recente werk, “Tuin van Herinnering”: kleine 3d-collages in steen en metaal.
Nog een belangrijk sleutelwoord: bezieling. Kunstcriticus Nico Out schreef naar aanleiding van een tentoonstelling in Balans 17 (Middelburg, 1989):
Foto: Evert van Moort, 2018
“Op haar speurtocht naar de kern van het beeldhouwen, laat zij sporen na die gezien mogen worden. Twee reeksen sculpturen gaan een boeiende dialoog aan, met elkaar en de bezoeker”
…
“Waar in de eerste reeks de natuur sterk aanwezig is, krijgen deze beelden (=de tweede reeks) bijna menselijke eigenschappen. Zonder portretten of verhaaltjes te worden.”(PZC, 21-04-1989)
In datzelfde jaar had ik een solotentoonstelling in Balans 17, die ik beschouw als een van mijn meest geslaagde. Door de manier waarop ik mijn werk plaatste, een reeks van zeven houten zuilen, werd de ruimte getransformeerd. Het effect op de bezoekers was duidelijk merkbaar: ze liepen fluisterend door de ruimte.
Ook de objecten in "Tuin van Herinnering", een serie waar ik sinds enkele jaren aan werk, zijn te ervaren als roerloze maar levende wezens. Toen mij eens gevraagd werd naar mijn werkwijze, antwoordde ik, grappend: "Het is een lang proces, maar als ik na een paar dagen weer in mijn atelier kom en een collage begint tegen me te praten, dan weet ik dat het goed is.”
Kunstenaars die op mijn ontwikkeling van invloed zijn geweest, zijn Morandi en Brancusi, vooral tijdens mijn opleiding; Barbara Hepworth, Louise Bourgeois en Eva Hesse (Hesse vooral door haar eigenzinnigheid). Daarnaast voel ik grote artistieke verwantschap met de Oostenrijkse kunstenaar Walter Pichler, al ontdekte ik zijn werk pas in 1998."
Sinds de start van haar kunstenaarspraktijk heeft Westland een klein aantal monumentale opdrachten gerealiseerd. Naast het reliëf in Goes betreft het onder andere een glas-in-betonraam voor de Vredeskerk te Vlaardingen, bronzen en stenen sculpturen, en enkele grafmonumenten. Elsa Westland is tot op de dag van vandaag actief. Een website over haar werk is in ontwikkeling.